Ik was nooit echt een voorstander van de gewoonte elkaar de hand te schudden bij komen, gaan, feliciteren en condoleren. Het was een vorm van fysiek contact met vreemden en mensen die me niet dichtbij stonden waar ik, met lichte dwang aan toe werd gezet. Vaak als ik wel een hand gaf kreeg ik ook commentaar op hoe ik dat deed, een slap handje die in de ander werd gelegd, dat moest eigenlijk wel beter. Maar het was een hand naar mijn karakter, verlegen, teruggetrokken en bijna onderdanig, met die hand liet ik precies merken wie ik was. Ook was het wellicht een onderbewust signaal naar de ander om in mijn hand ook niet zo te drukken want dat deed me zeer maar dat werd zelden of nooit opgepikt. Later werd het gewoner die hand te geven, een soort automatisch script die werd ingeladen zodra ik een uitgestoken hand zag, aannemen vriendelijk lachen, hallo, je naam of gefeliciteerd zeggen en klaar. Ook het initiatief nemen om zelf een hand uit te steken ging steeds beter maar ik vond het niet nodig en deed het omdat het moest, soms klaagde ik er zelfs over dat dit gebruik nergens op sloeg.
Toen kwam Corona en werd ieder het ter strengste afgeraden om de ander de hand te pakken en ik merkte tot mijn verbazing dat ik er moeite mee had. Mijn automatisch script was weg, vooral bij nieuwe mensen ontmoeten vond ik het maar lastig en ik merkte dat ik niet de enige was. Ook mijn neurotypische medemens leed hier onder en stonden we ongemakkelijk naar elkaar te kijken voor een moment zonder echt te weten wat te doen.
Sommige vervingen de hand door een elleboogtik maar deze is zeker niet zo ingeburgerd als de hand en gaat altijd wat onhandig. Ook doet niet iedereen het omdat een aantal mensen (terecht) ruim buiten je anderhalf meter zone wilt blijven en dat lukt niet als je de ellebogen tegen elkaar moet doen.
Ook snap ik het nut nu van het stukje fysiek contact, het breekt het ijs was en geeft een stukje nabijheid en contact die je voor te tijd nog niet had, het is (voor mij) volledig onbewust en bijna onmerkbaar, tot het opeens weg was.
Of we na deze periode weer gaan handen schudden weet ik niet, het kan zijn dat we ons nu te bewust zijn geworden van de mogelijke gevaren van het gebruik om het weer op te pakken maar dan pleit ik zeker voor een vervangend ritueel die de zelfde nabijheid geeft als een warme hand.
Madelon Wonink 